Uchwała Nr ..............
Rady Miejskiej Kalisza
z dnia ......................
w sprawie uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego komunikacji miejskiej na terenie Kalisza.
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. 1 oraz art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97 poz. 1050 ze zm.) uchwala się co następuje:
§ 1
Do korzystania z przejazdów bezpłatnych środkami publicznego transportu zbiorowego w komunikacji miejskiej, na wszystkich liniach na terenie Kalisza uprawnione są :
§ 2
Do korzystania z 50 % ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w komunikacji miejskiej, na wszystkich liniach na terenie Kalisza uprawnieni są:
§ 3
4) dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej uczącej się w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych, oddziałach integracyjnych, szkołach i oddziałach specjalnych, alternatywnie:
5) dla osób niepełnosprawnych uczęszczających do środowiskowych domów samopomocy i warsztatów terapii zajęciowej zaświadczenie o uczęszczaniu do środowiskowego domu samopomocy lub warsztatów terapii zajęciowej, wydane na dany rok kalendarzowy, wraz z innym dokumentem umożliwiającym stwierdzenie tożsamości osoby uprawnionej,
6) dla osób o znacznym stopniu niepełnosprawności alternatywnie:
7) dla opiekuna lub osoby towarzyszącej w podróży osobie niepełnosprawnej należącej do osób, o których mowa w § 1 pkt 3, 4, 5 i 6 uchwały - dokumenty osoby niepełnosprawnej, o których mowa w pkt 3, 4, 5 i 6,
8) dla krwiodawców posiadających odznakę Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia legitymacja wydana przez Polski Czerwony Krzyż wraz z innym dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej oraz zamieszkiwanie na terenie Kalisza.
§ 4
Kontroli dokumentów uprawniających do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego komunikacji miejskiej na terenie Kalisza może dokonać przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona wg zasad określonych w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50 poz. 601 ze zm.).
§ 5
Traci moc uchwała Nr XXIV/374/2000 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 28 września 2000 r. w sprawie uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego komunikacji miejskiej na terenie miasta Kalisza.
§ 6
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Kalisza.
§ 7
Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego.
UZASADNIENIE
do uchwały
Rady Miejskiej Kalisza
z dnia
w sprawie uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego komunikacji miejskiej na terenie Kalisza.
Ceny urzędowe za usługi przewozowe gminnego transportu zbiorowego, a zatem również ulgi w opłatach za przejazd, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97 poz. 1050 ze zm.) może ustalać rada gminy.
Aktualnie, uprawnienia do ulg i zwolnień z opłat za przejazdy autobusami na liniach miejskich reguluje uchwała Nr XXIV/374/2000 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 28 września 2000 roku. Uchwalenie nowych zasad korzystania z komunikacji miejskiej wynika przede wszystkim z konieczności uściślenia zapisów dot. osób uprawnionych do korzystania z ulg i przejazdów bezpłatnych oraz ujednolicenia dokumentów potwierdzających posiadanie tych uprawnień. Dotychczas obowiązujące uregulowania były nieścisłe i niejednoznaczne co powodowało wiele nieporozumień między pasażerami a osobami upoważnionymi przez Kaliskie Linie Autobusowe Sp. z o.o., do kontroli legalności przejazdów. Poza tym w projekcie uchwały proponuje się rozszerzenie uprawnień do bezpłatnych przejazdów o krwiodawców posiadających odznakę Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia.
W stosunku do dotychczas obowiązującej uchwały Rady Miejskiej Kalisza regulującej kwestię uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów autobusami komunikacji miejskiej:
I.
utrzymano zwolnienie z opłat dzieci do lat 4 oraz osób, które ukończyły 70 lat;II
. zmieniono natomiast zapisy dotyczące uprawnień do przejazdów bezpłatnych dla osób niepełnosprawnych oraz ich opiekunów.Ułatwienie osobom niepełnosprawnym udziału w życiu społecznym jest obowiązkiem nie tylko państwa, lecz zadaniem wszystkich. Działania na rzecz adaptacji osób niepełnosprawnych w środowisku , w którym żyją realizowane są m. in. poprzez właściwe unormowania prawa powszechnego oraz lokalnego. Mając na uwadze powyższe, projekt uchwały nadaje uprawnienia do przejazdów bezpłatnych dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej uczęszczającej do przedszkoli, szkół oraz ośrodków wsparcia realizujących programy rehabilitacyjne i zajęcia dla osób niepełnosprawnych a także wszystkim osobom o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zwalniając z opłat osoby niepełnosprawne i ich opiekunów kierowano się następującymi kryteriami :
Ad.1
Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 ze zm.) kryterium to spełniają:
Ad.2
Projekt uchwały daje prawo wszystkim dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej oraz osobom niepełnosprawnym o znacznym stopniu niepełnosprawności do bezpłatnego korzystania z usług komunikacji miejskiej na wszystkich liniach. Ponadto z bezpłatnych przejazdów będą mogły korzystać osoby niepełnosprawne (bez względu na wiek i stopień niepełnosprawności), uczęszczające do środowiskowych domów samopomocy tworzonych na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593) oraz osoby niepełnosprawne uczęszczające do warsztatów terapii zajęciowej tworzonych na podstawie ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Ad.3
Kwestie dot. uprawnień opiekunów i osób towarzyszących osobom niepełnosprawnym w podróży uregulowane są w pkt 7 pierwszego paragrafu projektu uchwały. Należy tu podkreślić pomocniczy charakter tych osób w gronie uprawnionych do przejazdów bezpłatnych i zwrócić uwagę, że expressis verbis nie są oni beneficjentami tych ulg. Choć osoby te spełniają bardzo ważną rolę w życiu swoich podopiecznych, to ich uprawnienia wynikają jedynie z konieczności zapewnienia, w czasie podróży opieki osobom niepełnosprawnym. Uprawnienie to jest integralną częścią uprawnienia osoby niepełnosprawnej. Mając na uwadze powyższe doprecyzowano dotychczasowe zapisy dotyczące uprawnień do przejazdów bezpłatnych opiekunów i osób towarzyszących, wprowadzając wyraźny zapis, że uprawnienie to przysługuje wyłącznie jednej osobie podróżującej w towarzystwie osoby niepełnosprawnej. W dotychczas obowiązującej uchwale określono jedynie, że prawo do przejazdów bezpłatnych mają również opiekunowie lub rodzice osób niepełnosprawnych, bez bliższego określenia zasad korzystania z tego prawa. Przy takim zapisie, w praktyce z uprawnień tych mogły korzystać - podczas jednego przejazdu - jednocześnie 2 - 3 osoby deklarujące się jako opiekunowie osoby niepełnosprawnej. Oprócz tego opiekunowie nagminnie korzystali z bezpłatnych przejazdów nawet wtedy , gdy nie towarzyszyła im osoba niepełnosprawna.
Proponuje się natomiast rozszerzenie pojęcia "opiekun" o osoby, które ukończyły 13 rok życia.
Takie rozwiązanie jest zasadne z uwagi na to, że :
Brak jednoznacznych uregulowań odnośnie wieku opiekunów oraz jednoznacznych zasad korzystania z bezpłatnych przejazdów przez opiekunów osób niepełnosprawnych powodował częste nieporozumienia między pasażerami, a osobami dokonującymi kontroli legalności korzystania z ulg i zwolnień. Przy obecnie zaproponowanym zapisie nie powinno być wątpliwości, że z uprawnienia do bezpłatnego przejazdu może korzystać tylko jedna osoba towarzysząca osobie niepełnosprawnej.
III. Rozszerzono zakres podmiotowy osób uprawnionych do przejazdów bezpłatnych o dzieci niepełnosprawne od ukończenia 4 lat do rozpoczęcia nauki w szkole.
IV. Zmodyfikowano uregulowania dot. dokumentów wymaganych do potwierdzenia uprawnień do przejazdów bezpłatnych dla osób niepełnosprawnych. Wynika to ze zmiany przepisów prawnych obowiązujących w tym względzie. Proponuje się zrezygnować z wymienionych w dotychczas obowiązującej uchwale, zaświadczeń lekarskich na rzecz jednolitych legitymacji wydawanych osobom niepełnosprawnym przez szkoły, przedszkola (dla dzieci i młodzieży) i przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności, uwzględniając jednocześnie dokumenty wydawane przez inne jednostki i instytucje, które zgodnie z obowiązującym prawem posiadają uprawnienia do orzekania o niepełnosprawności.
I tak w stosunku do :
- dzieci niepełnosprawnych od ukończenia 4 roku do rozpoczęcia nauki w szkole dokumentami potwierdzającymi uprawnienia będą: legitymacja przedszkolna dla dziecka niepełnosprawnego uczęszczającego do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkołach podstawowych - druk MENiS/181/2; legitymacja osoby niepełnosprawnej, która nie ukończyła 16 roku życia wydana na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; orzeczenie o niepełnosprawności dziecka, wydane przez zespoły orzekające o niepełnosprawności,
- dzieci i młodzieży niepełnosprawnej uczącej się w ogólnodostępnych szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych, oddziałach integracyjnych, szkołach i oddziałach specjalnych - legitymacja szkolna dla dziecka niepełnosprawnego - druk MENiS II/182/2; legitymacja osoby niepełnosprawnej, która nie ukończyła 16 roku życia - wydana na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
- osób niepełnosprawnych uczęszczających do dziennych ośrodków wsparcia prowadzących ich rehabilitację - zaświadczenie o uczęszczaniu do ośrodka, wydane na dany rok kalendarzowy,
- osób o znacznym stopniu niepełnosprawności - legitymacja osoby niepełnosprawnej, wydana na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, z wpisem potwierdzającym znaczny stopień niepełnosprawności; wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej ds. inwalidztwa i zatrudnienia, stwierdzający zaliczenie do I grupy inwalidów; wypis z treści orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej albo komisji lekarskiej podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdzający zaliczenie do I grupy inwalidów; wypis z treści orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, stwierdzający całkowitą niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji; zaświadczenie ZUS, stwierdzające zaliczenie wyrokiem sądu do I grupy inwalidów bądź uznanie niezdolności do samodzielnej egzystencji; wypis z treści orzeczenia lekarza rzeczoznawcy KRUS, stwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji; wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej KRUS, stwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji: zaświadczenie KRUS, stwierdzające zaliczenie wyrokiem sądu do I grupy inwalidów bądź uznanie niezdolności do samodzielnej egzystencji; legitymacja emeryta rencisty wojskowego z wpisem właściwego organu emerytalnego o zaliczeniu do I grupy inwalidów; legitymacja emeryta rencisty policyjnego z wpisem właściwego organu emerytalnego o zaliczeniu do I grupy inwalidów.
Dokumenty, w których zamieszczone jest zdjęcie są wystarczającym dowodem potwierdzającym uprawnienia danej osoby. Pozostałe wymagają dodatkowego dokumentu, na podstawie którego można jednoznacznie potwierdzić tożsamość osoby uprawnionej.
- osób, które ukończyły 70 rok życia oraz dzieci do ukończenia 4 roku życia - odpowiednio - dokument potwierdzający wiek tej osoby lub dokument stwierdzający wiek dziecka.
V. Rozszerzono krąg osób uprawnionych do bezpłatnych przejazdów o krwiodawców. Z tego przywileju będą mogły korzystać osoby, zamieszkałe w Kaliszu, posiadające odznakę Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia tzn. kobiety, które oddały 15 litrów krwi i mężczyźni, którzy oddali co najmniej 18 litrów krwi. Dokumentem potwierdzającym uprawnienia będzie legitymacja wydawana przez Polski Czerwony Krzyż.
W toku prac nad projektem uchwały rozpatrywano możliwość przyznania dodatkowych uprawnień rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci autystycznych. Z uwagi na specyfikę schorzenia jakim jest autyzm (reakcje lękowe i paniczne, gwałtowne napady złości, agresja, samookaleczenia, niszczenie przedmiotowe, nieposłuszeństwo, nadaktywność, ucieczki) oraz niewielką liczbę dzieci (17 osób), proponowano, aby opiekunowie tych dzieci mogli korzystać z bezpłatnych przejazdów autobusami komunikacji miejskiej również wtedy, gdy nie towarzyszy im dziecko. Uprawnienie to przysługiwałoby wyłącznie na trasie między szkołą a domem tak aby ułatwić opiekunom dyspozycyjność i zapewnić szybki, stały kontakt ze szkołą i wychowawcami. Propozycja ta spotkała się jednak z dezaprobatą przedstawicieli organizacji skupiających osoby niepełnosprawne i dlatego nie znalazła się w projekcie uchwały.
Środowisko osób niepełnosprawnych wyraziło pogląd, że przyznanie tego rodzaju ulg opiekunom dzieci autystycznych będzie źródłem podziałów i powodem poczucia zróżnicowania osób niepełnosprawnych.
Z tego samego względu nie uwzględniono wniosku Polskiego Związku Niewidomych by prawem do bezpłatnych przejazdów objąć także osoby ze schorzeniami wzroku w stosunku, do których orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności (dawna II grupa inwalidzka).
VI. Utrzymano 50 % ulgę w opłatach za przejazd autobusem dla dzieci między 4 - 7 rokiem życia, jak również dla dzieci i młodzieży uczącej się w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, a także emerytów i rencistów. Dokumentami potwierdzającymi uprawnienia będą odpowiednio: dokument stwierdzający wiek dziecka, legitymacja szkolna, legitymacja emeryta i rencisty.
Podsumowując należy stwierdzić, że przyjęte w projekcie uchwały uregulowania odnośnie osób niepełnosprawnych - pozwalają na wywiązanie się Miasta z obowiązku wynikającego z art. 17 ust. 3 a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 88, poz. 329 z późn. zm.) tj. obowiązku zapewnienia uczniom niepełnosprawnym bezpłatnego dojazdu do szkół oraz stanowią również element realizacji Karty Praw Osób Niepełnosprawnych przyjętej uchwałą Sejmu RP w dniu 1 sierpnia 1997 r. (M.P. Nr 50 poz. 425). Poza tym uchwała gwarantuje zwolnienie z opłat i ulgi dla osób starszych, dzieci i młodzieży uczącej się.
Poza osobami wymienionymi w projekcie uchwały, na podstawie odrębnych przepisów
wyższym (Dz. U. Nr 65 poz. 385 ze zm.) oraz na podstawie art. 77 ustawy
z dnia 26.06.1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96 poz. 590 ze zm.);
o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r. Nr 42 poz. 371 ze zm.);
a) inwalidzi wojenni i towarzyszący im przewodnicy - na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29.05.1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r. Nr 9 ze zm.);
b) posłowie i senatorowie - na podstawie art. 43 ustawy z dnia 09.05.1996 r.
o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 2003 r. Nr 221 poz. 2199 ze zm);
Udzielenie ulg i zwolnień za przejazdy autobusami komunikacji miejskiej bezpo-średnio wpływa na wysokość kwoty kontraktowej płaconej corocznie Kaliskim Liniom Autobusowym Sp. z o.o., która stanowi rekompensatę m. in. za ulgowe i bezpłatne przejazdy osób do tego upoważnionych. Z tego względu każde rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do uprzywilejowanych przejazdów skutkuje zmianą wydatków bieżących budżetu, a biorąc pod uwagę cenę biletu oraz ilość osób uprawnionych kwoty te są niestety dość znaczne. Z tego względu nie proponuje się zbytniego rozszerzania uprawnień.
Ustalenie dokładnej liczby osób (w poszczególnych grupach) uprawnionych do korzystania z przejazdów ulgowych nie jest możliwa chociażby z tego powodu, że z przywilejów tych korzystają również osoby nie mieszkające w Kaliszu. Dla orientacji w skali zjawiska można natomiast przytoczyć kilka liczb np.:
USC z dnia 16 lutego 2004 r.)
z tego: - dzieci do 16 roku życia - 711 osób*
- osoby w wieku powyżej 16 lat - 12.691 osób*
w tym: 1.102 osoby* ze znacznym stopniem niepełnosprawności
* - dane MOPS Kalisz-wyniki spisu powszechnego
- krwiodawcy, będący mieszkańcami Kalisza, posiadający odznakę Zasłużony
Honorowy Dawca Krwi I stopnia - 437 osób.
Na przejazdy każdego ucznia uczęszczającego do szkoły i korzystającego z usług komunikacji miejskiej z budżetu miasta wydaje się codziennie co najmniej 2 zł (miesięcznie - średnio 20 dni - 40 zł, rocznie x 12 miesięcy 480 zł) na przejazdy dziecka niepełnosprawnego 8 zł (miesięcznie - 160 zł, rocznie 1.920 zł).
Biorąc pod uwagę z jednej strony potrzeby, a z drugiej strony możliwości finansowe budżetu Miasta proponuje się przyjąć projekt uchwały w zaproponowanym brzmieniu.