Uchwała Nr...................
Rady Miejskiej Kalisza
z dnia .............................
w sprawie uchwalenia Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2005 rok.
Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.) i art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 z późn. zm.) uchwala się co następuje:
§ 1.
Uchwala się Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2005 rok, stanowiący załącznik do uchwały.
§ 2.
Wysokość nakładów na realizację programu określa Rada Miejska Kalisza.
§ 3.
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Kalisza.
§ 4.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Uzasadnienie
do uchwały Nr ................
Rady Miejskiej Kalisza
z dnia ................
w sprawie uchwalenia Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2005 rok.
Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku Rada Miejska Kalisza zobowiązana jest do uchwalania corocznego Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Program Zawiera harmonogram działań zgodny z zawartymi w ustawie zadaniami własnymi gminy oraz określa sposób ich realizacji. Wszystkie zadania realizowane w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych mają za zadanie rozwiązywanie problemów alkoholowych w naszym mieście.
Załącznik do chwały Nr
Rady Miejskiej Kalisza z dnia
MIEJSKI PROGRAM
PROFILAKTYKI
I ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
NA 2005 ROK
SPIS TREŚCI
Strona
Rozdział 1. Diagnoza problemów alkoholowych
- 3
Rozdział 2. Główne kierunki działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
- 9
Rozdział 3. Harmonogram realizacji zadań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
- 11
Rozdział 4. Zasady finansowania zadań realizowanych w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- 16
Rozdział 5. Zasady wynagradzania członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- 17
Rozdział I
Diagnoza problemów alkoholowych
występujących na terenie miasta Kalisza
Wszystkie dane do diagnozy zebrane są na dzień 31.10.2004 roku.
Wieloletnie nadużywanie alkoholu powoduje u człowieka szkody w czterech podstawowych sferach jego życia i zdrowia: fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.
W Szpitalu Zespolonym im. L. Perzyny przy ul. Poznańskiej w 2004 roku szacunkowo hospitalizowanych było z powodu: marskości wątroby - 5 pacjentów tj. o 19 mniej niż w roku ubiegłym, przewlekłego zapalenia trzustki - 9 (o 8 mniej), psychozy alkoholowej - 35 (o 12 więcej) i zatrucia alkoholowego - 25 (o 3 osoby mniej). Jak widać z powyższych danych znacznie wzrosła w porównaniu z rokiem ubiegłym ilość osób, które trafiły do szpitala z powodu wystąpienia psychozy alkoholowej (jest to najprawdopodobniej związane ze spożywaniem alkoholi nie konsumpcyjnych), a zmalała ilość pacjentów trafiających do szpitala z powodu innych chorób pojawiających się w wyniku picia alkoholu (zmniejszenie dostępności ze względu na sytuacje ekonomiczną w kraju, brak ubezpieczenia i środków na wykupienie leków itp.).
Jednym z elementów leczenia osób uzależnionych jest niwelowanie szkód zdrowotnych wynikających z nadużywania alkoholu, lecz podstawowym rodzajem pomocy dla osób uzależnionych są programy psychoterapii grupowej i indywidualnej. Główne cele terapii to zachowanie trwałej abstynencji, poprawa zdrowia psychicznego, nabycie umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów emocjonalnych i zapobiegania nawrotom picia oraz rozwój osobisty.
W Kaliszu osoby uzależnione i ich rodziny mogą uzyskać pomoc w NZOZ Poradni Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia przy ul. Lipowej 5. Jest ona czynna od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 20.00. Pracuje w niej 3 psychologów (o jednego mniej niż w roku 2004), lekarz psychiatra, pielęgniarka i magister terapii społecznej.
Na dzień 31.10.2004 roku w Poradni zarejestrowano ogółem 989 pacjentów, czyli o 32 więcej niż w 2003 roku, o 52 więcej niż w 2002 r., a o 158 więcej niż w 2001 r. Wzrosła również o 7 liczba osób niepełnoletnich, które zgłosiły się na leczenie: w 2002 r. zgłosiły się 43 osoby, a w 2003 r. 49 osób. Poradnia realizuje 32-tygodniowy podstawowy program terapii, który jest finansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jednak w przypadku zdecydowanej większości pacjentów konieczna jest kontynuacja terapii w postaci psychoterapii pogłębionej. Dlatego ważne jest uzupełnienie oferty dla osób uzależnionych o różnego rodzaju warsztaty terapeutyczne np. zapobiegania nawrotom picia, radzenia sobie ze złością. Z tej dodatkowej oferty mogą również korzystać ci, którzy odbyli podstawową terapię w stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.
Poza Poradnią osoby uzależnione i ich rodziny mogą uczestniczyć w różnego rodzaju zajęciach terapeutycznych realizowanych przez Kluby i Stowarzyszenia Abstynenckie oraz w spotkaniach organizowanych przez ruch samopomocowy (grupy AA, Al.-Anon). W Kaliszu funkcjonują: Abstynencki Klub "Zdrowie i Trzeźwość" przy ul. H. Sawickiej 43, czynny od poniedziałku do czwartku w godzinach od 17.00 do 20.00; Abstynencki Klub Wzajemnej Pomocy "Jantar" przy ul. Śródmiejskiej 23, czynny codziennie od 16.00 do 21.00, a także Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Osobom Uzależnionym i ich Rodzinom "Życie" przy ul. Lipowej 5.
Osoby uzależnione lub nadużywające alkoholu często wchodzą w konflikt z prawem, są sprawcami przemocy i trafiają do Zakładu Karnego. Dlatego w ramach zwiększenia dostępności pomocy terapeutycznej dla uzależnionych prowadzona jest w Kaliszu grupa edukacyjno-terapeutyczna dla osób przebywających w Zakładzie Karnym za przestępstwa popełnione po wpływem alkoholu, a w siedzibie Stowarzyszenia "Życie", ul. Lipowa 5 grupa reedukacyjna dla sprawców przemocy w rodzinie alkoholowej.
Równie ważnym problemem społecznym jest bezdomność osób z problemem alkoholowym. Podobnie jak w roku 2003 Schronisko Towarzystwa im. Św. Brata Alberta dysponuje 42 miejscami, a Hostel przy Ośrodku Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 15 miejscami dla bezdomnych. W noclegowni prowadzonej przez Polski Czerwony Krzyż mogą jednorazowo przebywać 33 osoby. Na dzień dzisiejszy taka ilość miejsc jest w Kaliszu wystarczająca. Dzięki współpracy z Bankiem Chleba, MOPS i Caritasem Diecezji Kaliskiej bezdomni przebywający w noclegowni czy schronisku dostają wyżywienie, odzież, środki czystości. Zadbano również o pomoc terapeutyczną i psychologiczną dla tych osób. W Hostelu prowadzona jest grupa edukacyjna dla jego mieszkańców.
Nadużywanie alkoholu nie ogranicza się tylko do szkód osób uzależnionych, lecz dotyczy także członków ich rodzin. Członkowie z najbliższego otoczenia osoby uzależnionej żyją w stanie permanentnego stresu, co staje się przyczyną występowania u nich stałych zaburzeń związanych z przystosowaniem, określanych mianem współuzależnienia.
W NZOZ Poradni Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia na dzień 31.10.2004 r. było zarejestrowanych 238 osób współuzależnionych, w 2003 roku 226, a w 2002 roku 266. Osoby te uczestniczą w terapii grupowej i indywidualnej. Ponadto w Kaliszu funkcjonują cztery grupy samopomocowe Al.-Anon (dla rodzin osób uzależnionych), które uzupełniają ofertę poradni.
Dzieci z rodzin alkoholowych żyją w ciągłym stresie, poczuciu niepewności, co w ich życiu dorosłym przejawia się pewnymi schematami zachowań, reakcjami emocjonalnymi, które powodują trudności w nawiązywaniu kontaktów z innymi ludźmi, czy też brak umiejętności radzenia sobie ze zwykłymi, codziennymi sprawami. W Kaliszu są prowadzone dla tych osób dwie grupy terapeutyczne DDA - dla Dorosłych Dzieci Alkoholików, których program jest tak skonstruowany, by pomóc w niwelowaniu urazów z dzieciństwa.
Bardzo istotnym problemem wynikającym z nadużywania alkoholu jest zjawisko przemocy w rodzinie. Z ogólnopolskich badań wynika, że 80 % żon alkoholików jest jednocześnie ofiarami przemocy.
W Kaliszu funkcjonuje czynne całą dobę Centrum Interwencji Kryzysowej przy ul. Granicznej 1, którego głównym zadaniem jest udzielenie schronienia i pomoc terapeutyczna dla ofiar przemocy. Dodatkowo działa Punkt Konsultacyjny dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Alkoholowej i Osób Uzależnionych (ul. Śródmiejska 23), czynny w każdą środę i czwartek od godziny 15.30 do 19.30, przy którym prowadzona jest grupa terapeutyczna dla osób współuzależnionych i ofiar przemocy. Z danych uzyskanych z CIK wynika, że na dzień 31.10.2004 roku do CIK zgłosiło się po pomoc 1129 osób tj. o 228 więcej niż w roku 2003, a o prawie 100% więcej niż w ciągu całego 2002 roku. Do schroniska dla ofiar przemocy działającego w strukturach CIK zostały skierowane 72 osoby, czyli o 10 więcej niż w roku ubiegłym. Wszystkie osoby trafiające do CIK mogą skorzystać z pomocy psychologicznej, prawnej i pedagogicznej. Dla obecnych i byłych mieszkanek schroniska prowadzona jest również grupa wsparcia dla kobiet uwikłanych w przemoc domową, która jest uzupełnieniem indywidualnej pomocy psychologicznej. Prowadzona jest ponadto praca socjalna nastawiona na usamodzielnienie się klientek.
Z powyższych danych wynika, że zdecydowanie wzrosła ilość kobiet trafiających do CIK oraz ilość osób współuzależnionych trafiających do NZOZ Poradni Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia. Może to świadczyć zarówno o tym, że zjawisko przemocy w rodzinie rozpowszechnia się, ale również o tym, że informacja o miejscach dających pomoc ofiarom przemocy trafia do coraz większej rzeszy osób. Dzięki działaniom podejmowanym na terenie miasta problem przemocy w rodzinie zaczyna wychodzić "z czterech ścian", a kobiety - ofiary przemocy zmieniają swe zachowania, przestają godzić się na swój los i szukają pomocy.
W Kaliszu działa Zespół Interdyscyplinarny, którego zadaniem jest szybka i skuteczna pomoc dzieciom krzywdzonym. Członkowie zespołu w swojej codziennej pracy stykają się z przypadkami dzieci - ofiar przemocy. W sytuacji, gdy sprawa jest trudna i wymaga działania interdyscyplinarnego różnych instytucji zwoływane jest w trybie pilnym spotkanie, na którym ustala się plan pomocy danemu dziecku realizowany przez poszczególnych członków zespołu. Takie interdyscyplinarne działanie znacznie skraca i czyni skuteczniejszym cały proces pomocy dziecku krzywdzonemu.
Przez kilka ostatnich lat malała ilość interwencji domowych podejmowanych przez policję: w 2001 roku było ich 3416, w 2002 roku do 31.10. - 2877, w 2003 r.- 2800. Niestety w roku bieżącym w porównaniu w rokiem ubiegłym ilość ta bardzo wzrosła, bo aż o 733 interwencje. Zasadnym jest więc kontynuowanie działań, polegających na udziale pracowników socjalnych razem z policją w interwencjach domowych. Zadaniem pracowników socjalnych jest wówczas zaopiekowanie się ofiarą przemocy na miejscu oraz pomoc w uruchomieniu procedury "Niebieskiej Karty" (w 2002 roku uruchomiono procedurę w 50 przypadkach, w 2003 roku 147, a w roku bieżącym założono już 308 "Niebieskich Kart") i podjęcie dalszej, długofalowej pomocy całej rodzinie.
Zmalała za to w porównaniu z rokiem ubiegłym ilość rodzin z problemem alkoholowym objętych pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Jest to najprawdopodobniej związane z nowelizacją ustawy o pomocy społecznej, która narzuca osobom korzystającym z pomocy społecznej obowiązek współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej oraz daje organowi przyznającemu pomoc możliwość ograniczenia lub odmowy świadczeń w przypadku ich marnotrawienia lub w przypadku braku współudziału osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym, w tym m.in. w przypadku odmowy podjęcia leczenia odwykowego. W roku bieżącym MOPS objął pomocą społeczną 488 gospodarstw domowych, w których występuje problem alkoholizmu i nadużywania alkoholu, czyli o 45 gospodarstw mniej niż w roku ubiegłym (łączna liczba osób w tych rodzinach w 2003 r. - 879, a w 2004 r.- 789 osób). Dla porównania w całym 2001 roku były 263 takie rodziny, a w 2002 roku 298. Z powyższych danych wynika, że w latach 2001- 2003 liczba rodzin alkoholowych objętych pomocą MOPS wzrosła o ponad 100%, natomiast od ubiegłego roku liczba ta ma tendencję malejącą. Najczęściej udzielana pomoc tym rodzinom to: zasiłki celowe, stałe i okresowe. W razie stwierdzenia marnotrawstwa przyznanych świadczeń następuje ich ograniczenie do niezbędnego minimum (bony obiadowe) lub odmowa ich przyznania. Decyzje przyznające pomoc w przypadku osób z problemem alkoholowym zawierają zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego i zachowania abstynencji.
Nadal dużym problemem w naszym mieście jest naruszanie prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe, chociaż ilość wypadków i kolizji spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców z porównaniu z rokiem ubiegłym zmalała. Nietrzeźwi kierujący pojazdami w roku bieżącym spowodowali 18 wypadków, a w 2003 r. - 25; natomiast 46 nietrzeźwych kierowców było sprawcami kolizji, a w 2003 r. - 55. W wyniku kontroli w 2004 r. na kaliskich drogach ujawniono 465 nietrzeźwych kierujących pojazdami, w 2003 roku było 550 takich przypadków, czyli o 85 więcej.
Jednym ze sposobów ograniczenia zjawiska nietrzeźwości wśród kierowców są losowe testy trzeźwości, akcje trzeźwościowe przeprowadzane przez policję, ale też włączenie do programów szkoleń kierowców problematyki alkoholowej.
Do Izby Wytrzeźwień trafiło 1899 osób dowiezionych przez Policję lub Straż Miejską, czyli o 283 osoby mniej niż w roku ubiegłym, w tym o 238 mniej mężczyzn i o 45 mniej kobiet. Ponad połowa , bo 1176 osób było w Izbie Wytrzeźwień po raz pierwszy. Największą grupę (1485 osób) stanowili bezrobotni. Bardzo ważnym działaniem podejmowanym przez Ośrodek Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w którego strukturach funkcjonuje Izba Wytrzeźwień jest motywowanie osób opuszczających izbę do podjęcia leczenia odwykowego oraz wskazanie, gdzie mogą się zgłosić, by uzyskać pomoc.
Na dzień 31.10.2004 roku w naszym mieście do NZOZ Poradni Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia zgłosiło się 46 nieletnich, a w 2003 r. - 49. W tym samym czasie do Izby Wytrzeźwień trafiło: w przedziale wiekowym 15-17 lat - 12 osób (w 2003 r. 18); w wieku 18-24 lata - 141 osób (w 2003 r. - 185), w tym 42 uczniów i studentów (w 2003 r. - 50). Z kolei
w Policyjnej Izbie Dziecka przebywało 97 nieletnich, czyli o 8 więcej niż w 2003 r., w tym:
Spośród przebywających w Izbie Dziecka, trzej nieletni przed zatrzymaniem zażywali narkotyki, a jeden był pod wpływem alkoholu.
Do Punktu Konsultacyjnego ds. Narkomanii Stowarzyszenia "Karan" zgłosiło się 186 osób uzależnionych - o 42 więcej niż w 2003 r., 317 osób eksperymentujących z narkotykami - o 128 więcej niż w 2003 r. oraz 217 osób współuzależnionych - o 92 więcej niż w 2003 r. 73 osoby skierowano do ośrodków - o 19 osób więcej niż w 2003 r.
Jesienią 2003 roku na zlecenie Urzędu Miejskiego Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie przeprowadził na terenie Kalisza badania ESPAD - "Używanie przez młodzież narkotyków i alkoholu". Badaniami objęto 2800 uczniów kaliskich szkół. Badania miały na celu pomiar natężenia zjawiska używania przez młodzież substancji psychoaktywnych, ich dostępność oraz przekonania na temat ich szkodliwości i problemów związanych z ich używaniem.
Napoje alkoholowe okazały się najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży szkolnej:
Jeżeli chodzi o dostępność napojów alkoholowych, to uczniowie uznali za bardzo łatwe do zdobycia: piwo - 69 % uczniów, wino - 61% uczniów i wódkę - 50 % uczniów. Jak widać większość badanych nie ma dużych trudności z dostępem do napojów alkoholowych pomimo, że według polskiego prawa sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych nieletnim jest zabroniona. Dlatego bardzo ważne jest podejmowanie w naszym mieście działań mających na celu egzekwowanie od sprzedawców przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości w tym zakresie (szkolenia, kampanie, kontrole).
Pocieszającym jest to, że zdecydowana większość uczniów dostrzega ryzyko szkód związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Młodzież okazała się dobrze zorientowana w skali zagrożeń co jest najprawdopodobniej efektem realizowanych w szkołach programów profilaktyczno - edukacyjnych i różnych kampanii społecznych.
. Picie napojów alkoholowych przez młodzież stało się już bardzo powszechnym zjawiskiem w skali całego kraju. Na tym tle wyniki uczniów z Kalisza, np. jeżeli chodzi o okazjonalne i względnie częste spożycie alkoholu, przekraczanie progu nietrzeźwości, czy też w przypadku względnie częstego upijania się są niższe w porównaniu do rezultatów uzyskanych w innych polskich miastach.
Wskazania zawarte w podsumowaniu wyników badań do realizacji na terenie naszego miasta dotyczyły między innymi zintensyfikowania, weryfikacji i modyfikacji dotychczas realizowanych programów profilaktycznych, szkolenia rad pedagogicznych z zakresu uzależnień, weryfikacji kwalifikacji realizatorów programów oraz współpracy z dyrektorami szkół w zakresie realizacji programów profilaktycznych w ramach szkolnych programów profilaktyki. Ważne jest, by przekaz profilaktyczny był dostosowany do doświadczeń, postaw i przekonań młodych ludzi. Duży nacisk należy położyć na zadbanie o minimalizację szkód, do jakich może prowadzić używanie substancji psychoaktywnych, czyli realizację programów reedukacyjnych, naprawczych skierowanych do młodzieży starszej.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu wszystkie szkoły mają obowiązek uchwalania przez radę pedagogiczną szkolnego programu profilaktyki. Na program ten mają się składać m.in.: imprezy profilaktyczne, audycje w szkolnym radiowęźle, happeningi i programy profilaktyczne realizowane w klasach. Grono pedagogiczne w realizacji tego programu powinno korzystać ze wsparcia profesjonalistów zajmujących się profilaktyką problemową, szczególnie w sytuacjach wymagających podjęcia działań wobec grup ryzyka. Aby wspomóc działania profilaktyczne podejmowane przez nauczycieli na terenie ich szkół w roku bieżącym rozpoczęto cykl szkoleń rad pedagogicznych z zakresu uzależnień, który ma na celu podwyższenie kwalifikacji nauczycieli realizujących zadania zawarte w szkolnych programach profilaktyki. Jest to nowe i trudne zadanie postawione przed szkołami, dlatego konieczne jest podnoszenie kompetencji nauczycieli w zakresie pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieżą.
Należy pamiętać, że nawet najlepsze programy profilaktyczne przyniosą słabe efekty jeżeli nie będą wspierane przez działania zmierzające do ograniczenia dostępności i sprzedaży alkoholu nieletnim (skuteczna i konsekwentna kontrola punktów sprzedaży, działania edukacyjne skierowane do sprzedawców) oraz współpracę z rodzicami (spotkania z rodzicami o charakterze edukacyjnym).
W Kaliszu działa punkt "Pomarańczowa Linia", w którym mogą uzyskać pomoc rodzice dzieci, które piją i upijają się oraz Punkt Konsultacyjny ds. Narkomanii Stowarzyszenia "Karan", gdzie zgłaszają się rodzice, których dzieci biorą lub eksperymentują z narkotykami. Przy punkcie prowadzona jest również grupa wsparcia dla rodziców.
Ponadto w naszym mieście funkcjonuje 8 świetlic socjoterapetycznych dla dzieci z rodzin dysfuncyjnych (w roku ubiegłym było 7). Do świetlic tych uczęszcza ponad 250 dzieci. Są one objęte programem socjoterapeutycznym i dożywianiem.
Równie ważnym działaniem profilaktycznym są realizowane na terenie miasta zajęcia dla dzieci i młodzieży w formie zajęć sportowych, np. "Bieg Urwisa", czy zajęcia i konkursy sportowe w ramach kampanii "Zachowaj Trzeźwy Umysł". Działania te powinny być integralnym elementem programu profilaktycznego. Oznacza to odwoływanie się do strategii profilaktycznych (np. prawdziwy sportowiec prowadzi zdrowy styl życia, nie pije, nie pali, nie używa narkotyków).
Wychodząc naprzeciw ogólnopolskiemu trendowi zmniejszania dostępności napojów alkoholowych w wyniku uchwały Rady Miejskiej od 25 marca 2004 r. w naszym mieście obowiązuje limit 215 (wcześniej 220) punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych na wynos (poza piwem) oraz limit 100 (było 170) punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Na dzień 31.10.2004 r. ilość punktów sprzedaży napojów alkoholowych była mniejsza o 1 w stosunku do roku ubiegłego.
|
2002 |
2003 |
2004 |
liczba punktów ogółem |
368 |
350 |
349 |
handel detaliczny |
237 |
233 |
236 |
w tym w ramach limitu |
206 |
209 |
214 |
gastronomia |
131 |
117 |
113 |
w tym w ramach limitu |
78 |
69 |
67 |
Tab. Liczba punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych
Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w ramach swoich zadań przeprowadza systematyczne kontrole podmiotów posiadających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych ( w roku bieżącym 120 kontroli) pod kątem przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości (wyodrębnienie stoiska z alkoholem, zakaz sprzedaży alkoholu nieletnim i nietrzeźwym, zakaz reklamy i spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych). W wyniku tych kontroli 14 osób zostało ukaranych mandatami za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym. Ponadto MKRPA poddała obserwacji 14 punktów sprzedaży alkoholu pod kątem sprzedaży napojów alkoholowych nieletnim i nietrzeźwym. Wszyscy kontrolowani sprzedawcy byli pouczani, że zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości obowiązuje zakaż sprzedaży alkoholu nieletnim i zakaz spożywania alkoholu w miejscach publicznych.
Rozdział II
Główne kierunki działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
Rozdział III
Harmonogram realizacji zadań w zakresie profilaktyki
i rozwiązywania problemów alkoholowych na rok 2005
Zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. Środki finansowe na realizację zadań określi Rada Miejska Kalisza w ramach uchwały w sprawie budżetu Kalisza - miasta na prawach powiatu na 2005 rok.
Koordynacja realizacji Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych należy do zadań Wydziału Spraw Społecznych i Mieszkaniowych Urzędu Miejskiego w Kaliszu, który współpracuje z realizatorami poszczególnych zadań programu.
Realizacja Programu odbywa się we współpracy z jednostkami pomocy społecznej, szkołami, policją, sądem, służbą zdrowia, organizacjami pozarządowymi oraz kościołami, związkami wyznaniowymi i osobami fizycznymi (tzw. realizatorami), które posiadają odpowiednie kwalifikacje do realizacji zleconych im zadań. Kwalifikacje niezbędne do realizacji poszczególnych zadań, zwłaszcza w zakresie terapii osób uzależnionych i współuzależnionych określone zostały w rekomendacjach Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
W szczególności zadania własne Miasta obejmują:
Zadanie |
Realizator |
Termin realizacji |
1. Zajęcia terapeutyczne dla osób uzależnionych - lecznictwo ambulatoryjne i stacjonarne. |
Uzależnień i Współuzależnienia
|
Cały rok |
2. Grupa terapeutyczna dla młodzieży uzależnionej od alkoholu i innych środków psychoaktywnych. |
|
Cały rok |
3. Obozy terapeutyczne dla dorosłych osób uzależnionych i ich rodzin |
|
II i III kwartał |
4. Pomoc i prowadzenie działań na rzecz osób bezdomnych z problemem alkoholowym, w tym wsparcie w wychodzeniu z bezdomności |
|
Cały rok |
5. Zajęcia terapeutyczne dla uzależnio-nych, realizowane w klubach abstynen-ckich, zakładzie karnym, ORPA. |
|
Cały rok |
6. Udzielanie wsparcia w utrzymaniu trzeźwości. |
|
Cały rok |
7. Pierwszy kontakt z osobą nadużywającą alkoholu oraz całodobowy telefon informacyjny. |
|
Cały rok |
8. Przeprowadzanie rozmów motywujących do leczenia z osobami uzależnionymi i ich rodzinami. |
|
Cały rok
|
9. Wczesna diagnoza i interwencja w chorobie alkoholowej - badania przesiewowe (program AUDIT). |
|
II-IV kwartał |
10. Zajęcia korekcyjno-terapeutyczne dla sprawców przemocy w rodzinie |
|
Cały rok |
11. Realizacja programu edukacyjno-korekcyjnego dla młodzieży |
|
Cały rok |
12. Wspieranie działalności klubów i stowarzyszeń abstynenckich, w tym koszty utrzymania i obsługi pomieszczeń |
|
Cały rok |
Zadanie |
Realizator |
Termin realizacji |
1. Pomoc psychoterapeutyczna rodzinom osób uzależnionych. |
|
Cały rok |
2. Działalność Punktu Konsultacyjnego dla osób doświadczających przemocy w rodzinie alkoholowej i dla osób uzależnionych od alkoholu. |
|
Cały rok |
3. Działalność telefonu zaufania dla dzieci, wobec których stosowana jest przemoc. |
|
Cały rok |
4. Prowadzenie grupy terapeutycznej dla ofiar przemocy w rodzinie alkoholowej. |
|
Cały rok |
5. Udzielanie schronienia i niezbędnej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie alkoholowej. |
|
Cały rok |
6. Udzielanie wsparcia ofiarom przemocy - w ramach interwencji domowej. |
|
Cały rok |
7. Działalność Zespołu Interdyscyplinar-nego - przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci. |
|
Cały rok |
8. Udzielanie wsparcia rodzinom alkoholików. |
|
Cały rok |
9. Działalność telefonu zaufania dla rodziców, których dzieci piją- "Pomarańczowa Linia" |
|
Cały rok |
10. Pomoc socjalna rodzinom z problemem alkoholowym. |
|
Cały rok |
11. Działalność grupy DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) |
|
Cały rok |
12. Funkcjonowanie miejsca do bezpiecznych przesłuchań dla ofiar przestępstw, zwłaszcza ofiar przemocy domowej "Niebieski Pokój" |
|
Cały rok |
13. Prowadzenie świetlic socjoterapeutycznych, w tym dożywianie dzieci uczestniczących w programach socjoterapeutycznych |
|
Cały rok |
Zadanie |
Realizator |
Termin realizacji |
|
1. Obozy, kolonie i półkolonie profilaktyczno-terapeutyczne dla dzieci z rodzin alkoholowych. |
|
III kwartał |
|
2.Druk broszur, zakup literatury i innych wydawnictw o tematyce uzależnień. |
|
Cały rok |
|
3. Realizacja w szkołach podstawowych i gimnazjach programów profilaktycznych stanowiących uzupełnienie "Szkolnych Programów Profilaktyki". |
|
Cały rok |
|
4. Pozyskiwanie i analiza nowych programów profilaktycznych i korekcyjno-edukacyjnych z zakresu profilaktyki uzależnień - pilotażowa realizacja w wybranych grupach wiekowych |
|
Cały rok |
|
5. Współpraca z mediami w zakresie uzależnień, przemocy w rodzinie. |
|
Cały rok |
|
6. Działalność informacyjno- edukacyjna dla dzieci, młodzieży oraz dla rodziców (wywiadówka profilaktyczna) |
|
Cały rok |
|
7.Organizacja X Kaliskich Dni Trzeźwości (dni otwarte w klubach, festyn rodzinny, zawody itp.- wg odrębnego programu) |
|
Wrzesień 2004 r. |
|
8. Wspieranie imprez i konkursów dla dzieci i młodzieży o tematyce z zakresu profilaktyki uzależnień. |
|
Cały rok |
|
9. Działania prewencyjne i edukacyjne skierowane do kierowców |
|
Cały rok |
|
10. Przeprowadzenie badań ankietowych na temat uzależnień wśród młodzieży. |
|
Cały rok |
|
11. Współpraca międzynarodowa w zakresie wymiany doświadczeń nt. uzależnienia, współuzależnienia oraz zjawiska przemocy domowej. |
|
Cały rok |
|
12. Działalność Punktu Konsultacyjnego- informacyjnego dla osób uzależnionych od narkotyków i ich rodzin |
|
Cały rok |
|
13. Wspieranie działań profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych obejmujących pozalekcyjne zajęcia sportowe. |
|
Cały rok |
|
14. Realizacja programu liderów młodzieżowych |
|
Cały rok |
|
15. Imprezy dla dzieci i młodzieży promujące zdrowy styl życia (bez środków psychoaktywnych) |
|
Cały rok |
|
16. Działania profiklaktyczno-edukacyjne skierowane do kobiet w ciąży - FAS. |
|
Cały rok |
|
17. Realizacja działań w ramach kampanii społecznej "Alkohol- nieletnim dostęp wzbroniony". |
|
Cały rok |
Zadanie |
Realizator |
Termin realizacji |
1. Kontrola placówek handlowych i ga-stronomicznych w zakresie przestrzegania zasad obrotu oraz zakazu reklamy napojów alkoholowych. |
|
Cały rok |
2. Kontrola placówek ubiegających się o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych. |
|
Cały rok |
3. Rozpatrywanie skarg na działalność placówek posiadających zezwolenia. |
|
Cały rok |
4. Opiniowanie wniosków w sprawach o cofnięcie zezwolenia. |
|
Cały rok |
5. Szkolenie podmiotów gospodarczych posiadających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz sprzedawców napojów alkoholowych w zakresie zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim. |
|
Cały rok |
6. Kontrola przestrzegania zakazu reklamy i zakazu spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych. |
|
Cały rok |
Działania kontrolno-interwencyjne wobec sprzedawców w zakresie przestrzegania zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych nieletnim. |
|
Cały rok |
Zadanie |
Realizator |
Termin realizacji |
1.Wspieranie działań na rzecz powstawania Klubów Integracji Społecznej obejmujących pomocą osoby uzależnione od alkoholu.. |
|
II kwartał |
2. Pomoc w organizacji imprez wspierających życie w trzeźwości dla osób uzależnionych i ich rodzin np. rocznice trzeźwości, imprezy z okazji świąt. |
|
Cały rok
|
3. Wynagrodzenie specjalisty - koordynatora ds. realizacji MPPiRPA |
|
Cały rok |
4. Szkolenie przedstawicieli różnych grup zawodowych w zakresie profilaktyki uzależnień, kontaktu oraz pracy z osobami uzależnionymi i ich rodzinami, w tym ofiarami i sprawcami przemocy. |
|
Cały rok |
5. Współpraca z istniejącymi środowiskami trzeźwościowymi i pozyskiwanie nowych organizacji i instytucji do realizacji MPRPA. |
|
Cały rok |
7. Dofinansowanie działalności Ośrodka Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie pomocy osobom z problemem alkoholowym. |
|
Cały rok |
Rozdział IV
Zasady finansowania zadań realizowanych w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Programów Alkoholowych na 2005 rok
Zadania realizowane w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2004 rok finansowane są według przedstawionych poniżej stawek szczegółowych opracowanych w oparciu o rekomendacje Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Wysokość ustalanej stawki jest zależna od wykształcenia i przygotowania kierunkowego osoby realizującej zadanie. Najwyższe wynagrodzenie przewidziane jest dla osób z najwyższym poziomem kompetencji, wyszkolenia i doświadczenia - posiadane wykształcenie (stopnie i tytuły naukowe), specjalistyczne wyszkolenie podyplomowe zgodne z problematyką zajęć, odbyte staże i superwizje, posiadane certyfikaty i licencje.
1. Programy szkoleniowe dla przedstawicieli wybranych profesji
2. Zajęcia profilaktyczne, edukacyjno- rozwojowe dla dzieci i młodzieży oraz nieprofesjonalistów
3. Zajęcia terapeutyczne dla osób uzależnionych i członków ich rodzin
4. Działania interwencyjno-wspierające dla członków rodzin, w których występują problemy alkoholowe
5. Inne zadania
ROZDZIAŁ V
Zasady wynagradzania członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kaliszu
na podstawie miesięcznych list obecności potwierdzających udział w posiedzeniu zespołu.